Đặng Phùng Quân - NGƯỜI THỰC HIỆN BẢN THỂ (29)

Đặng Phùng Quân

NGƯỜI THỰC HIỆN BẢN THỂ :
NICOLAI HARTMANN

kỳ 29

 Như đã chỉ ra trong tiêu đề của chương 31 luận về khái niệm tích cực về mặt hứu thể của sự vật tự tại, Hartmann nhấn mạnh đến những nan đề thuộc về nhận thức. Do đó, người ta có quyền phân biệt hữu tự tại với hiện tượng, song "một lý luận về hiện tượng thiết yếu đồng thời phải là lý luận về hiện thể tự tại biểu hiện" [57], như đã nói ở trên. Đến đây người ta có thể xác định "sự vật tự tại như thể đối tượng của nhận thức và như thể Noumenon im positive Verstande/vật tự nội trong ý nghĩa tích cực".[58]

Trong quan niệm khai triển đối tượng nhận thức ở đây là sự vật tự tại, Hartmann nhắc đến khái niệm về sự vật tự tại của Kant không xa lạ với những nhận xét hữu thể, cũng như khi phân biệt mọi đối tượng thành hiện tượng và vật tự nội không có tính cách tuyệt đối, có nghĩa là thực tại của "đối tượng siêu nghiệm" (= X) không nhằm  vào kinh nghiệm ta có là kinh nghiệm hiện thực hay kinh nghiệm khả hữu, song nhằm nói đến " tính toàn diện của những điều kiện/Totalität der Bedingungen" trong mọi đối tượng của tự nhiên xuất hiện như thể một loại tính vô cùng và vẫn là siêu việt.[59]

  

---------------------------------

[57] Hartmann, Sdt. :

Eine Theorie der Erscheinung ist notwendig zugleich Theorie der erscheinenden Ansichseienden.

[58] Hartmann, Sdt. :

Das Ding an sich als Erkenntnisgegenstand und  "Noumenon im positive Verstande".

[59] Hartmann, Sdt. :

Das "transzendentale Objekt" (= X) ist mehr als das empirische Objekt. Es geht nicht auf in der Erfahrung, weder in wirklicher noch in möglicher. Zu ihm gehört die "Totalität der Bedingungen", die am Naturobjekt als Unendlichkeit besteht und transzendent bleibt.

(còn tiếp)